10 december 2025

Dag van:

Zit ik me daar ineens met de volgende opgekomen gedachte.....

Hoe verslavingsgevoelig zijn mensen.....?

En hoe zit het met mij......?

Ben ik verslavingsgevoelig.....?

De eerlijkheid gebied mij te zeggen dat ik dat dus ben als roker......

Ik weet het slechte gewoonte, slecht voorbeeld enz.......

Meestal hoor je bij verslaving alleen dingen als gamen, gokken, drugs en alcohol drinken......

Nou ja, en roken dus.....

Maar dan ga ik eens dieper wroeten......

Bij mij liggen verslavingen ook op de loer......

Ik ben, op een paar programma's op de publieke zenders na, geen televisiekijker......

Maar heb ik op Netflix eens een super gave serie gevonden, dan MOET ik die afkijken......

Ik heb geen rem.....

Ik ben extreem gevoelig voor cliffhangers..... zoenen van lippen die elkaar nét niet raken maar in de volgende aflevering bat wel...... of doen die net voor afloop van een aflevering nog niet dood zijn.....

Soms wordt het daarom, ook op een doordeweekse werkdag wel eens 4 uur 's nachts voor ik eindelijk de serie uitzet......

En dan alleen omdat mijn ogen vanzelf dichtvallen......

En in de weekenden kijk ik zelfs tot de ochtend door......

Aflevering na aflevering, intrige na intrige.....

En dan zeg tegen mezelf: 'Nog één aflevering'.......

 Mijn brein vertaalt dat naar: 'We gaan niet slapen tot het ochtendgloren'......

En datzelfde heb ik met boeken......

Er zijn maar weinig boeken die ik niet in één keer uitlees ongeacht hoe laat het wordt.......

Mijn hersenen willen namelijk weten hoe het afloopt, zelfs als dat betekent dat ik de volgende dag meer wallen heb dan een hamster met wintervoorraden......

Ik ben geen 'in slaap valler' door lezen..... integendeel, het houdt me juist wakker.....

En dan… drop......

Mijn knuffelzachte achilleshiel.......

Zolang ik geen drop proef, gaat het eigenlijk prima.......ik denk er niet eens aan......

Maar zodra ik één dropje eet......één!......dan gaat er ergens in mijn hoofd een luikje open dat roept: 'Doe de zak maar vast open, dit wordt een lange avond'......

En jawel hoor: die zak moet leeg..... 

Niet uit genot, maar uit een soort drop-plicht.......

Alsof de dropjes me roepen in een taal die alleen ik versta......

Ben ik nog te helpen......?

Valt dit ook onder een soort van verslaving.....?

Tja,  en hier zit ik dan: een roker met een afstandsbediening, een stapel boeken, een streamingabonnement of drie, en het zelfinzicht van iemand die halverwege een 'nog één aflevering dan'.....moment ineens besef dat het buiten alweer licht wordt......

En dan vraag ik me af: ben ik

verslavingsgevoelig......? 

Het zou immers ook kunnen dat ik gewoon een enthousiasteling met de zelfbeheersing van een terriër ben.......?

Of is dit dan zijn zogenaamde smoes om het niet te willen erkennen.....?

Hoe verslavingsgevoelig zijn andere mensen eigenlijk.....?

Mensen zijn van nature behoorlijk gevoelig voor dingen die ze een beloning geven......

Ons brein vindt het heerlijk om dopamine te krijgen......het stofje dat zegt: 'Goed bezig!......doe dit nog een keer!”

Eten, social media, gamen, spanning, roken, drama in series… zodra er een 'beloning' is, willen we terug voor meer......

Ons brein is  in de basis misschien niet meer dan een lab-rat die op een knopje drukt voor brokjes.......

En hoe zit het met mij?

Ik rook. Dat is al één duidelijke aanwijzing dat mijn beloningssysteem niet bepaald zit te wachten op een leven vol kale rijstwafels en stilte.......

En ja, ik weet dat roken slecht is......niet alleen voor mijn longen, maar ook voor mijn reputatie als verstandig mens........

Maar het blijft niet bij roken......

Zet een serie voor me neer met een cliffhanger en ik verander in een soort nachtelijke zombie die fluistert: 'Nog één… nog eentje… alleen deze nog'…..

Tot mijn ogen zo droog zijn dat ik knipper als een kapotte kerstverlichting.......

En boeken......? 

Ach, hetzelfde verhaal.......

Als er ergens een hoofdpersoon is die in gevaar is, een mysterie dat nog net niet opgelost is of een romance die op kantelen staat, dan blijven mijn hersenen op standje 'we lezen door, slapen kan altijd nog'......

Hoezo beloning.... na een half uurtje slaap je dag weer beginnen als een soort van zombie, noem ik nou niet echt een beloning.....

Maaaaaarrrrrr.....is het allemaal een verslaving?

In de strikte medische zin wordt gezegd: nee, bingewatchen (in één keer, lang achter elkaar, kijken van meerdere afleveringen van een televisieserie) en boeken verslinden worden meestal niet als echte verslavingen geclassificeerd.......

Maar…

Er is wel zoiets als gewoontegedrag, impulsiviteit, of problematisch gebruik......

Kijk daar gaan we al...... want ik vink eerlijk gezegd wel een paar vakjes aan......

Wanneer ik slaap bestempel als 'optioneel', begint het wat te lijken op gedrag waar een psycholoog waarschijnlijk de wenkbrauwen bij optrekt.......

Het punt is: ik vertrek telkens vanuit hetzelfde mechanisme als bij een verslaving......ik mis mijn rem, ik zwelg in de spanning, ontsnapping, dopamine.......maar dan in de mildere categorie die je 'verslavingsgevoeligheid' kunt noemen.......

En die hebben heel veel mensen, trouwens...... 

Ik ben dus geen probleemgeval.......ik ben alleen mens......

Ben ik nog te helpen?

Vast wel.....

Ik hoef niet in een klooster zonder wifi (hoewel… misschien rustgevend).......

Maar kleine, praktische dingen zouden volgens kenners (al dan niet ervaringsdeskundigen), kunnen helpen:

Uitzettimer op Netflix – laat de techniek me beschermen tegen mezelf.....

Ben alleen bang dat ik slim genoeg ben om dat timerding ook uit te zetten....

Stoppen op een cliffhanger vóór hij gebeurt..... en inderdaad, dat werkt verrassend goed...... maar ik ben slecht in timen hihi.....

Tijdvakken voor lezen.....zeggen ze, terwijl ik weet dat ik me daar nooit helemaal aan ga houden......

Ach, het belangrijkste is dat ik doorheb hoe ik in elkaar zit...... toch.....?

Zelfinzicht is de helft van de oplossing......

De andere helft is… nou ja… praktijkervaring.......

En die heb ik inmiddels ruimschoots.

Dus ja, ik ben te helpen......

En ja, ik ben verslavingsgevoelig.......

Maar ik ben ook iemand die geniet, lacht, leeft en af en toe een serie tot zonsopkomst kijkt......

Dat klinkt toch eigenlijk best menselijk......

Kortom: ik ben niet verloren.......

Ik ben gewoon een mens met een brede interesses en een brein dat soms denkt dat slaap optioneel is in het leven......

En hé… het feit dat ik dit allemaal redelijk scherp onder woorden kan brengen......dat is toch al een teken dat ik het heus onder controle kan krijgen.......(zodra ik deze ene laatste aflevering heb gekeken dan....... 

Echt waar....... 

Alleen deze nog......).....