Dag van:
Als je het goed beschouwd maak ik al zestig jaar deel uit van het onderwijs....
Onderwijs dat ik van alle kanten bekeken heb....
Ik ben van 1960 en in 1958 kwam er een wijziging van de Leerplichtwet tot stand, waardoor de zesjarige lagere school regel werd.....
Daarvoor doorliep je twee jaar kleuterschool....
Ik was toen leerling, en ik kan me niet veel van mijn jeugd herinneren maar..... één ding weet ik nog wel....ik wilde juf worden....
Er zijn prille jeugd foto's waar al mijn poppen op een rijtje zitten en ik met een schoolbord ervoor.....
Mijn ouders, vooral mijn vader, wilde oh zo graag dat ik iets 'beters en hogers' werd, iets met een titel voor mijn naam, maar nee....ik was, ik denk 6 of 7 en ik wilde juf worden.....
Mijn opa, hoofd van een middelbare meisjesschool, vond dat natuurlijk weer wel leuk.....
Al was hoofd zijn in zijn tijd iets heel anders dan nu....of zelfs in mijn jeugd....
Al moet ik zeggen dat ook ik nog tikken met een lineaal op mijn vingers heb gehad en over mijn lessenaar ben getrokken....
Het onderwijs nam in belang toe in de jaren vijftig en was tevens nauw verbonden met de kerk......
En was in 1901 de duur van de leerplicht nog zes jaar, in 1950 was dit al acht jaar en in 1972 elf jaar......
Dat wil zeggen, dat alle kinderen uit de jaren vijftig minimaal de lagere school doorliepen......
Ook ik zat op een christelijke school....brrrrr, elke week een psalm of gezang uit je hoofd leren, en oh wee als je het niet kende.....
Ik heb echt een vreselijke lagere schooltijd gehad....
Overigens samen met Reinier van Zutphen, ja ja, de nationale ombudsman.....
Hij zat al die jaren bij mij in de klas......
De Mammoetwet kwam in 1968, een mega-operatie waarvan je de invloed nog steeds terugziet op de middelbare scholen van nu.......
Brede brugklassen, scholengemeenschappen waar leerlingen voor mavo, havo en vwo terecht kunnen, discussie over de jonge leeftijd waarop kinderen al voor een niveau op de middelbare school moeten kiezen, onderwijskansen, enz......
Dit alles kwam vier jaar voor ikzelf voor de keuze stond.....
Of had ik geen keus....?
Was het CITO score afhankelijk....?
In 1974 zat ik inmiddels op de nieuwerwetse IVO school.....
Ik was veertien en de school beoogde dat leerlingen mee moesten denken over onderwijsvernieuwing.....
Zo belandde ik als voorzitter van de leerlingenraad in een commissie voor het 'Middenschoolproject'......een experiment....
De middenschool had tot doel het standenonderwijs te doorbreken...... Leerlingen doorliepen in de eerste drie jaar hetzelfde onderwijsprogramma, los van hun achtergrond of capaciteit.......
Heel wat keren heb ik met minister van Kemenade en andere jonge voorzitters om tafel gezeten.....
De eerste 'Middenschool' was een feit in 1979.....
Door de Wet op de Basisvorming in 1992 kwam de middenschool echter tussen wal en schip terecht, omdat die alleen mocht voortbestaan als vbo/mavo en dat was zeer in strijd met de principes van brede vorming en uitstel van studiekeuze....
Hoe jong kun je zijn om een maagzweer te krijgen....nou ik was 15 en deed dus noodgedwongen een half jaar langer over de IVO....
En nog steeds wist ik zeker dat ik dat onderwijs dat maar veranderde en veranderde, in wilde....
In dat half jaar eerst naar Parijs met een vriendin en later voor acht weken zelf daarnaar teruggekeerd....Rue Rampon 6.....en de tijd van mijn leven gehad....
Zag mijn vader de Sorbonne nog wel zitten....ik wilde toch liever kleuterjuf worden....
Leuk geprobeerd pa....!....maar jammer pa...!
En zo ging ik naar de KLOS.....
kleuterleidster opleiding school....
Vier jaar alles leren over kleuters en alleen kleuters....akte A en B behaald maar....
1985 - Invoering basisschool: kleuterschool en lagere school worden samengevoegd.....
En hoe word je nou zo snel ook basisschool juf.....?
Dus hup de EDOKA opleiding erachteraan....die mazzel had ik dat ik precies in het overgangsjaar viel....
Geen vier jaar PA dus, maar 1 jarige PABO opleiding.....
En zo werd ik hoofd der school van een kleuterschool in Barneveld....en zat midden in fusie trajecten met lagere scholen....
En dan heb ik het natuurlijk alleen nog over onderwijsvormen.....
Maar binnen de scholen veranderde er op het gebied van lesgeven natuurlijk ook keer op keer wel wat....
De Rooy rekent in zijn boek 'een geschiedenis van het onderwijs in Nederland' (Wereldbibliotheek 2018) af met de huidige meet- en regelcultuur, die het Nederlandse onderwijs flink verziekt heeft......
De hoofdconclusie is dat het onderwijssysteem veelal overvraagd is en in plaats van een veelkoppig monster evengoed een amalgaam kan zijn van uiteenlopende didactische insteken......
Was er ooit ene Rousseau die bij een kind
uitging van een volwassene in zakformaat...een Piaget zei dat het potentieel om te leren en om bepaalde evenementen bewust te ervaren zich ontwikkelt met de leeftijd.......de zogenaamde cognitieve ontwikkelingstheorie.....zo kwam er de antroposofische insteek, de conditionering....een Montessori met een methode gebaseerde op de gedachte dat een kind een natuurlijke drang tot zelfontwikkeling heeft......of een eigen onderwijsconcept dat door stamgroepleiders en kinderen wordt ontworpen...... Stevens die uitgaat van relatie, competentie, autonomie......zo blijven nog steeds allerlei van zulke ideeën......bedacht, ontwikkeld en gecreëerd.....
uitging van een volwassene in zakformaat...een Piaget zei dat het potentieel om te leren en om bepaalde evenementen bewust te ervaren zich ontwikkelt met de leeftijd.......de zogenaamde cognitieve ontwikkelingstheorie.....zo kwam er de antroposofische insteek, de conditionering....een Montessori met een methode gebaseerde op de gedachte dat een kind een natuurlijke drang tot zelfontwikkeling heeft......of een eigen onderwijsconcept dat door stamgroepleiders en kinderen wordt ontworpen...... Stevens die uitgaat van relatie, competentie, autonomie......zo blijven nog steeds allerlei van zulke ideeën......bedacht, ontwikkeld en gecreëerd.....
Als leerling, als moeder in diverse commissies en gemeenschappelijke onderwijsraden, als hoofd, als adjunct, onderwijs ict-er, Master Sen (goh pa, toch iets van een titeltje), gedragsspecialist....en na studie na studie na studie en cursus na cursus na cursus heb ik als juf maar één leidraad.... KIJKEN NAAR KINDEREN.....
Al die ontwikkelingspsychologen, onderwijs deskundigen etc...kunnen de mooiste dingen bedenken (waarbij er wat mij betreft maar twee zijn die écht naar kinderen hebben gekeken; Feuerstein en Stevens).....ze verloren misschien toch een klein beetje uit het oog dat kinderen je enige graadmeter zijn....
Iedere leerkracht wil graag gemotiveerde leerlingen die graag willen leren......
De dagelijkse realiteit ziet er echter vaak heel anders uit......
Gemotiveerd zijn betekent dat een kind in beweging komt en gaat handelen.....
Kunnen kinderen uit zichzelf in beweging komen op school?.....
Of moeten leerkrachten hen in beweging brengen?.....
Het is een wisselwerking denk ik.....maar alleen dán als je als leerkracht naar kinderen blijft kijken.....ze 'ziet' en 'kent'....ze voelt en begrijpt....
Een intrinsiek gemotiveerd kind doet een activiteit omdat hij dit interessant of leuk vindt......
De drang om te leren komt van binnenuit en het leren verloopt als het ware spelenderwijs....
Niet omdat jij dit stuurt, ensceneert of resultaat wilt zien ten koste van..... maar enkel omdat je ze uitnodigt en uitdaagt....
Een extrinsiek gemotiveerd kind voert een activiteit uit omdat daar een beloning (of straf) tegenover staat.....of omdat jij je onderwijs ensceneert, beïnvloed of oplegt....in een systeem waar weinig eigen ontdekking, trial and error meer kan plaatsvinden....
Het kind leert dan weinig tot niets zelf maar jij leert het aan.....
Intrinsieke motivatie is belangrijk omdat het kind zelf verantwoordelijkheid neemt, een growth mindset heeft en zelf de wil heeft zijn werk af te ronden......
Hiermee kan ook de werk/spelmotivatie en het welbevinden van het kind verhoogd worden zonder belemmerd te worden zich aan systemen te moeten houden die exploreren en experimenteren in de weg staan....
De rol van de leerkracht verschuift hierbij van leider of bedenker naar begeleider.......
Een kind vindt het heerlijk als je meedoet, meespeelt maar toeschouwer blijven is evenzo belangrijk.....
Ryan en Deci (2002) onderscheiden in hun zelfbepalingstheorie drie pedagogische basisbehoeften die als voorwaarden voor intrinsieke motivatie kunnen worden beschouwd: de behoefte aan autonomie, relatie en competentie (zie ook Stevens, 1997)......
Autonomie verwijst naar invloed hebben op het eigen leerproces (ik mag iets),
relatie verwijst naar zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen (ik hoor erbij) en competentie verwijst naar vertrouwen hebben in eigen kunnen (ik kan het)......
relatie verwijst naar zich gerespecteerd en gewaardeerd voelen (ik hoor erbij) en competentie verwijst naar vertrouwen hebben in eigen kunnen (ik kan het)......
Autonomie gaat over het gevoel onafhankelijk te willen zijn.....ik kan het zelf.....zonder jouw te vele inmenging maar....laat het mij proberen.....
Kinderen hebben het gevoel eigen keuzes te kunnen maken en zelf invloed te hebben op hun leerproces......
Ach, het was weer eens zo'n onderwijs verhaaltje met een eigen kijk op onderwijs....
Een eigen kijk die door de loop der onderwijsjaren ervaring voor de klas nog altijd de mooiste kansen heeft geboden....
Want wat heb ik leerlingen zie groeien, bloeien, in niveau zien stijgen......
Ook speciale kinderen of misschien wel juist speciale kinderen....
Ideeën hebben over wat het beste voor kinderen is, daar is niks mis mee.....maar als je goed kijkt levert het kind vaak zelf die ideeën aan....
Generatie na generatie, tijdsbeeld na tijdsbeeld....kinderen blijven kinderen alleen de wereld om hen heen en hun middelen veranderen....en dus hun behoeften....
Oftewel....denk mee maar niet voor....
Geen opmerkingen:
Een reactie posten