En toch doe ik het......
Lang afgevraagd of ik het wel moest doen..... aan alles zitten immers goede en minder goede kanten..... maar dit houdt me teveel bezig om er niet óók mijn eigen gedachten over op papier te willen zetten om te proberen het voor mezelf nog een beetje helder te krijgen....
Namelijk het, met alle goede bedoelingen van dien......teveel aan regeltjes.....
Als er in het onderwijs te veel regeltjes zijn, kan dat zo uitpakken:
Dan kunnen leerlingen zich te gecontroleerd en te gevangen voelen in plaats van vertrouwd......
Maar erger misschien nog.... ze kunnen de motivatie verliezen.... de veiligheid.... en vertrouwde contact met hun juf of meester die er voorheen altijd voor ze was....
En helemaal vervelend..... ze gaan soms juist de grenzen opzoeken of ze worden opstandig.......
En wij leerkrachten.....
We besteden meer tijd aan handhaven dan aan lesgeven......
We kunnen veel minder flexibel inspelen op de klas, omdat we vastzitten aan 'protocollen'......
En we raken veel sneller overbelast door administratieve rompslomp dingetjes....
Regeltjes kunnen meer gaan voelen als een “regeloerwoud” dan als ondersteuning......
De relatie en het vertrouwen tussen ons en de leerling lijdt eronder.......
De nadruk komt te liggen op, handhaven van uniforme regeltjes ....ongeacht of het goed is of niet..... ongeacht of ze je werkelijk ondersteunen of niet.....in plaats van, op leren en groeien......
Geef ruimte voor professionaliteit......laat leerkrachten hun eigen afweging maken i.p.v. alles dicht te regelen........
Eigenlijk geldt immers: hoe minder regeltjes, hoe meer je inzet op vertrouwen, verantwoordelijkheid en dialoog.......
Weet je.... ik krijg tegenwoordig steeds vaker
het gevoel dat we het kind met het badwater weggooien....
het gevoel dat we het kind met het badwater weggooien....
Dat we bij het opruimen of oplossen van een probleem óók meteen iets goeds kwijtraken......
Met andere woorden: we gooien niet alleen weg wat niet werkt, of anders ook zou kunnen werken...... maar óók wat waardevol is.
Je wilt minder regeltjes..... maar je schaft eveneens de waarde af die op een liefdevolle manier veiligheid of duidelijkheid bieden.......
Ze willen zogenaamd de administratie verminderen, maar ze schrappen ook nuttige vormen van persoonlijke terugkoppeling, het unieke, het eigene van de leerkrachten.... waardoor collega’s of misschien ook ouders niet meer weten hoe het gaat ofwel door het regelbos de bomen niet meer zien.....
Je wilt vrijheid en zelfredzaamheid voor de leerlingen, maar je timmert alles juist vast met regeltjes en maniertjes......
De kunst is dus balans: juist kritisch kijken naar overbodige regels of structuren, naar misschien zelfs eventuele gaten of hiaten....maar de dingen behouden die echt bijdragen aan leren, veiligheid en samenwerking.
In veel scholen zie je dat uniformiteit – alles hetzelfde doen, dezelfde regels, dezelfde aanpak – belangrijk wordt gevonden om orde en duidelijkheid te scheppen......maar de keerzijde is eigenijk: de eigenheid van leerlingen (en ook van leerkrachten!) kan onder druk komen te staan.......
De regeltjes waar ik het over heb, hebben vooral betrekking op uniformiteit....
Alles moet op dezelfde manier.... want stel je voor dat......(ja wat eigenlijk???)......
Maar wat er gebeurt bij teveel uniformiteit.....?
Leerlingen maar ook leerkrachten voelen zich minder gezien als uniek persoon.....
Ze raken de flexibiliteit kwijt en raken steeds dwangmatig vasthoudender....
Hun talenten buiten de “standaard”, vallen sneller buiten beeld........ en ze krijgen het signaal: “je moet passen in het systeem”.....
Denk eraan.... de juf is nu niet beschikbaar voor jou..... hou je maar aan het regeltje, dat is je houvast..... niet als jij dat aangeeft maar als de juf zegt dat het moet..... dat is beter voor het overzicht.....
Denk eraan we doen het op deze manier en niet zo als jij met jouw unieke oplossing het bedacht had, niet op de manier die bij jou past....
Leerkrachten die toch heus de kinderen elke dag zien en door en door kennen...hebben minder ruimte voor hun eigen stijl, creativiteit en professionaliteit.......
Let maar niet op de samenstelling van de klas of het unieke individu met of zonder beperkingen want we moeten het nu allemaal op dezelfde manier doen....
Ja natuurlijk ontstaat er dan meer stress omdat de kinderen en de leerkrachten steeds meer en vaker moeten voldoen aan formats en protocollen......
Kil of mechanisch noem ik dat....terwijl onderwijs juist over mensen gaat......
Waar blijft de eigenheid......?
Eigenheid zit immers in:
Ruimte om jezelf te uiten;.....stijl, mening, inspiratie..... jóúw moment van alertheid.....
Erkenning ik het feit dat iedereen anders leert, denkt en groeit.......
Vertrouwen dat er meerdere wegen zijn naar leren en ontwikkeling dan die zogenaamde enige zaligmakende kille format......
Waardegedreven onderwijs legt de focus niet op uniforme regels, maar op de onderliggende waarden; samenwerken, eerlijkheid, leren van fouten..... en vooral flexibel zijn want dát bevordert zelfredzaamheid......
En dat moet je eigen maken/ leren.... niet áánleren.....
Vier de verschillen..... maak diversiteit zichtbaar en waardevol.... zoals persoonlijke leerdoelen, ruimte voor creatieve oplossingen.....
En ja.....uniformiteit geeft rust en duidelijkheid, maar te veel uniformiteit smoort eigenheid.....
Het gaat erom dat regels de basis bieden, terwijl mensen de kleur en invulling geven.....
Kortom....uniformiteit geeft structuur, veiligheid en rust.......
Maar te veel uniformiteit smoort creativiteit, professionaliteit en persoonlijke ontwikkeling.....
Regels dienen als steun, niet als keurslijf..... waarden en vertrouwen zouden centraal gesteld moeten worden......
Groeibewust kleuteronderwijs vraagt om vertrouwen, professionele ruimte en maatwerk, niet om een dichtgetimmerde set regels die alle kinderen hetzelfde laat doen.....
In het speciaal kleuteronderwijs is uniformiteit eigenlijk niet realistisch en ook niet wenselijk.....
Er zitten vaak grote verschillen in één klas..
Sommige kinderen snappen er niks van dat hun juf niet beschikbaar is op sommige momenten..... snappen niks van
overgangen...... kunnen helemaal niet stil zijn of stil zitten..... en wat nou een klokje dat aangeeft dat we straks opruimen....
overgangen...... kunnen helemaal niet stil zijn of stil zitten..... en wat nou een klokje dat aangeeft dat we straks opruimen....
Wat is dat.... straks.....?
Sommigen zijn al best zelfstandig, anderen hebben juist veel ondersteuning nodig..... een juf die er altijd voor ze is als ze die nodig hebben..... de één wat meer en vaker dan de ander....
Het taalniveau kan enorm verschillend zijn, zelfs binnen één groep......
Als je probeert dat allemaal uniform te krijgen loop je sterk de kans dat onderwijs kunstmatig en geforceerd wordt...... en komen kinderen onder druk te staan om te voldoen aan een norm die niet aansluit bij hun niveau....... en verdwijnt de focus op groei, eigen tempo en persoonlijke ontwikkeling......
Daarom is een werkelijk groeibewuste aanpak zo belangrijk ....... het gaat niet om één einddoel, één manier voor iedereen.... ..
Het gaat om elk kind volgen waar het staat, en het ondersteunen om stapjes vooruit te maken.......
Differentiatie en maatwerk zijn geen luxe, maar een noodzakelijkheid.......
Kortom: in speciaal kleuteronderwijs is uniformiteit iets dat je beter niet kunt nastreven, maar juist wél de flexibiliteit en eigenheid van ieder kind.......
Let wel....míǰ̣n gedachte..... die niet voor een ander hoeft te gelden.... en zeker niet om anderen tekort te doen die het ook goed menen....
Maar eigenijk vooral ook omdat het me een soort van 'zeer ' doet als ik.... terecht overigens..... zie, en er zelf aan mee doe.... hoe regeltjes op de hak genomen worden en we als "narren van het systeem" de uniforme regeltjes, de hele dag handhavend en zoekend naar de zin ervan, proberen vorm te geven zonder onze leerlingen uit het oog te verliezen door een systeem....
Juist omdat we zo ontzettend veel om onze leerlingen geven......




















































